Ο Σίλερ στην Εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία


 
Στο Γ' Ράιχ τα έργα του Σίλερ και του Γκαίτε ανέβαιναν στα θέατρα παίρνοντας και πάλι την θέση τους στην γερμανική παράδοση του πνεύματος και της ποιητικής τέχνης.  Αυτό ακριβώς εννοούσε ο Γιόζεφ Γκαίμπελς λέγοντας ''έχουμε και πάλι γερμανικό θέατρο, γερμανική τέχνη, γερμανικό κινηματογράφο''. Ο Χίτλερ είχε δείξει την εκτίμηση του στον Σίλερ στις σελίδες του ''Mein Kampf '', ενώ το όδγοο κεφάλαιο από το δεύτερο τόμο φέρει τον τίτλο από έναν στίχο του Σίλερ ''Ο δυνατός είναι πιο δυνατός όταν είναι μόνος'':


''Σκεφθείτε λίγο ότι φτάσαμε στο σημείο να παίρνουμε τέτοια μέτρα πρόνοιας για το θέατρο και τα θεάματα, που θα έπρεπε να είναι στο πρώτο πλάνο της συμπληρωματικής εκπαίδευσης των νέων κι όχι να χρησιμεύουν για την διασκέδαση των αρρωστημένων μεσόκοπων. Τι θα σκέφτονται οι μεγάλοι δραματουργοί όλων των εποχών για ένα τέτοιο μέτρο και τι θα έλεγαν κυρίως για τις συνθήκες που το είχαν επιβάλει ; Πώς μπορούσαμε έτσι με παραφορά και κακία ν' αγνοούμε τον Γκαίτε και τον Σίλερ ; Αλλά τι ήταν στ' αλήθεια ο Σίλερ, ο Γκαίτε κι ο Σαίξπηρ, μπροστά στην νέα γερμανική ποίηση : Πανάρχαια, πολυμεταχειρισμένα ξεπερασμένα πράγματα ! Γιατί το χαρακτηριστικό της εποχής ήταν αυτό : Όχι μόνον δεν φρόντιζε να φτιάξει κάτι καλό, αλλά πάσχιζε να ρίξει έξω απ' την αγορά κι ότι ήταν στ' αλήθεια μεγάλο, λίγα χρόνια πριν. Αυτό άλλωστε το φαινόμενο έχει παρατηρηθεί και σ' αλλες παρόμοιες εποχές. Όσο η παραγωγή μιας εποχής και των ανθρώπων της είναι χαμηλή και άθλια, τόσο πιο μισητά είναι τα παραδείγματα της μεγαλοσύνης και της αξίας του παρελθόντος και τόσο μεγαλύτερη η επιθυμία να τα εξαφανίσουν. 


Αυτό που έχουν σαν σκοπό οι εκπρόσωποι τέτοιων εποχών είναι να σβήσουν τις αναμνήσεις του παρελθόντος που έχει η ανθρωπότητα, για να μπορέσουν να της προσφέρουν αποκλειστικά τις δικές τους προστυχιές σαν τέχνη, αποφεύγοντας κάθε μέτρο σύγκρισης. Έτσι, κάθε νέο σύστημα θα προσπαθήσει, όσο πιο σάπιο και κουρελιασμένο είναι, τόσο πιο πολύ να επιτεθεί στο παρελθόν ενώ μια αληθινή, μεγάλη ανανέωση της ανθρωπότητας, μπορεί να συνδεθεί χωρίς κανένα φόβο, με τα έργα τέχνης των γενεών που πέρασαν κι ακόμα να προσπαθήσει να τους ανεβάσει περισσότερο την αξία τους. Η σύγχρονη γενιά δεν έχει να φοβηθεί τίποτα αν κάνει μια στροφή στο παρελθόν, αλλά αντίθετα, θα δώσει κι αυτή την συνεισφορά της στον θησαυρό της κοινής κουλτούρας της ανθρωπότητας, έτσι ώστε να αντιληφθεί το συμφέρον και την ωφέλεια που θα αποκτήσει, αν στερεώσει την νέα της παραγωγή στην κατανόηση του παρελθόντος. Αυτός που δεν μπορεί ο ίδιος να δώσει στον κόσμο κάτι καλό, αλλά που παριστάνει σαν τάχα ο Θεός να τον προίκησε με κάτι σπουδαίο, αυτός ίσα-ίσα μισεί ότι καλό γίνηκε ως τα τώρα και θα ευχαριστηθεί προπάντων ν' απογυμνώσει και ν' αποστερήσει την ανθρωπότητα απ' αυτό, καταστρέφοντάς το τελείως.
[...] Η έννοια κι ο σκοπός των επαναστάσεων δεν είναι να γκρεμιστούν τα οικοδομήματα αλλά να στερεωθεί ακριβώς ότι είναι άσχημα τοποθετημένο και να κτιστεί κι άλλο ένα πλάι σ' αυτό που υπάρχει, αφού πρώτα καταδειχθεί η χρησιμότητα του παλιού.

Σελ 625 Β' τόμος


''Οι μυστικές οργανώσεις κινδυνεύουν ακόμη κι από το γεγονός ότι τα μέλη τους χάνουν συχνά κάθε συναίσθηση της μεγαλοσύνης που περικλείει η δράση τους και νομίζουν πως η τύχη ενός λαού μπορεί να κριθεί από έναν φόνο. Μια τέτοια απόφαση μπορεί να'χει την λογική της και ν' αποδειχθεί ιστορική, στην περίπτωση που ένας λαός υποφέρει κάτω από την τυραννία ενός δυνάστη που όμως η εσωτερική του σταθερότητα κι ο τρομοκρατικός χαρακτήρας που κυβερνά, στηρίζονται στην εξαιρετική του προσωπικότητα. Σε μια τέτοια περίπτωση, ένα άτομο πρόθυμο να θυσιαστεί, μπορεί να ξεπηδήσει απ τον λαό, για να βυθίσει το μαχαίρι του στο στήθος του μισητού. Και μονάχα το δημοκρατικό πνεύμα αυτών των ταπεινών και δειλών μπορεί να βρει σ' αυτήν την πράξη κάποιον τρόπο για να την αποδοκιμάσει. Ας μην ξεχνάμε πως ο Σύλλερ, ο μεγαλύτερος σκαπανέας της ελευθερίας του λαού μας, τόλμησε στον Γουλιέλμο Τέλλο του, να καταστήσει ένδοξο ένα τέτοιο έγκλημα.''

Σελ 289-291 Α' τόμος


Η αφίσα της ταινίας για την ζωή του Σίλερ '' Ο θρίαμβος μιας ιδιοφυίας'' που προβλήθηκε το 1940 στην Εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία.

''Γι' αυτό οδηγούνται στο να σχηματίσουν κράτος με οικονομικά κίνητρα, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι παρά το αιώνιο αποτέλεσμα : η άσκηση των ανθρώπινων δυνατοτήτων που μπαίνει στα πλαίσια του ενστίκτου της διατήρησης της φυλής και του είδους. Κι αυτές οι δυνατότητες είναι πάντα οι αρετές του ήρωα κι όχι ο εμπορικός εγωισμός, γιατί η διατήρηση της ύπαρξης ενός είδους προϋποθέτει πάντα την θυσία του ατόμου. Αυτή την έννοια έχουν και τα λόγια του ποιητή :

Und setzet ihr nicht das Leben ein
Nie word euch dasLeben gewonnen sein.
(Κι αν δεν θυσιάσετε την ίδια την ζωή σας, 
ποτέ δεν θα την κερδίσετε)
Friedrich Schiller , Wallenstein

Η θυσία της ατομικής ύπαρξης είναι απαραίτητη για να εξασφαλιστεί η διατήρηση της ράτσας.''

Σελ 169 Α' τόμος

''Η άμιλλα είναι ευγενικό πάθος, άξιο για εκτίμηση, πολύτιμο κτήμα.'' Φρίντριχ Σίλερ
 
 
 
                                          Faith an Race